3 phương pháp ăn dặm cho trẻ - so sánh ưu và nhược
24/09/2016 (23533 lượt xem)
3 phương pháp ăn dặm cho bé mẹ hay áp dụng nhiều nhất hiện nay là: Ăn dặm truyền thống, ăn dặm bé tự chỉ huy, và ăn dặm kiểu Nhật. Vậy ưu nhược điểm của 3 phương pháp này như thế nào và mẹ nên chọn cách nào cho con.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về 3 phương pháp cho bé ăn dặm này:
1. Phương pháp ăn dặm truyền thống
Phương pháp ăn dặm truyền thống vẫn đang rất phổ biến ở Việt Nam. Trẻ đến tuổi ăn dặm sẽ bắt đầu ăn bột xay chung với các thức ăn rau củ, thịt, cá thật nhuyễn cho đến khi trẻ mọc răng sẽ chuyển sang ăn cháo. Và thức ăn kèm vẫn được xay nhuyễn và cho chung với cháo.
Ưu điểm:
Tuy nhiều ý kiến cho rằng ăn dặm truyền thống không còn phù hợp với cuộc sống hiện nay, nhưng không thể phụ nhận rằng có hàng triệu trẻ em Việt vẫn tăng cân đều đặn nhờ phương pháp này.
Phương pháp ăn dặm kiểu truyền thống chế biến rất đơn giản, không mất thời gian quá nhiều của mẹ, phù hợp với những bà mẹ bận rộn, và ưu điểm nữa là từ khi trẻ bắt đầu ăn dặm đã ăn được những thức ăn xay nhuyễn nên không gây hại cho hệ tiêu hóa của em bé.
Nhược điểm:
Nhược điểm của phương pháp này, cũng là điều khiến các bà mẹ hiện đại không còn mặn mà với phương pháp này, là vì trẻ ăn thức ăn nhuyễn nhiều nên khả năng ăn thô của bé rất kém, đôi khi đã 2 tuổi vẫn phải ăn cơm nhá mềm, rất mất vệ sinh. Hay như việc ninh xương nấu cháo cho trẻ, cho bé đi ăn rong cả tiếng đồng hồ, vừa ăn vừa hò hét, nhảy múa… Nấu chung nguyên liệu sẽ khiến bé khó cảm nhận mùi vị của từng món ăn, từ đó sinh ra chán ăn, biếng ăn, kén chọn thực phẩm sau này…
2. Phương pháp ăn dặm bé tự chỉ (BLW) huy là gì?
Phương pháp ăn dặm bé tự chỉ huy có nghĩa là cho bé tự quyết định cả quá trình ăn của mình ngay từ khi bắt đầu tập ăn. Cha mẹ chỉ quyết định loại đồ ăn và bé sẽ quyết định cách thức ăn và ăn bao nhiêu. Các bước cơ bản của BLW:
- Bé ngồi ăn cùng bàn ăn với cả nhà trong bữa ăn chính
- Bé được cung cấp thức ăn giống như mọi người trong gia đình nhưng với kích cỡ và hình dạng nhỏ hơn, phù hợp với sức ăn của bé.
- Bé tự cầm nắm và tự ăn các món ăn
- Bé vẫn tiếp tục bú sữa mẹ ngoài thời gian các bữa ăn chính
Ưu điểm:
Phương pháp ăn dặm bé tự chỉ huy có rất nhiều lợi ích khi mẹ kiên trì áp dụng. Phương pháp này cho phép bé tự trải nghiệm được chế độ ăn và hương vị chính xác, phong phú, các kích thước, hình dạng, kết cấu khác nhau của thức ăn hơn là đảm bảo lượng dinh dưỡng bé tiêu thụ được.
Đây là phương pháp tốt cho bé làm quen với những thức ăn đặc nhanh hơn và ít tốn kém hơn. Thức ăn nghiền nhuyễn phải mất nhiều thời gian chế biến. BLW giúp bé ăn một cách tự nhiên và phát triển nhiều kĩ năng cho bé.
Cách kiểm soát thức ăn với hình dạng và kích cỡ cũng khác nhau. Nhờ đó mà bé nhanh chóng học được cách sử dụng lưỡi để điều khiển thức ăn và biết số lượng thức ăn mình có thể đưa vào miệng ở mức độ an toàn trong khi các bé khác thường cho quá nhiều đồ ăn vào miệng, rồi nghẹn hay không nhai được thì quấy khóc..
Bé học được cách cắn nhỏ thức ăn ra rồi nhai từng miếng. Việc tập nhai sớm khi đã sẵn sàng giúp bé phát triển các cơ mặt giúp ích cho việc học nói.
Phương pháp này còn tập cho bé thói quen ăn uống hết sức lành mạnh - điều này đòi hỏi bố mẹ áp dụng phải có chế độ ăn uống khoa học.
Ngoài ra bé còn học được cách kết hợp sử dụng tay và mắt qua mỗi lần sử dụng ngón tay đưa thức ăn đúng vào miệng.
Thêm vào đó, việc được thử nghiệm những món ăn thú vị với kích thước, hình dáng khác nhau, độ thô mịn khác nhau sẽ làm tăng sự khéo léo, kỹ ăng cảm nhận của bé.
Nhược điểm:
Bất kì phương pháp nào cũng có những nhược điểm nhất định và phương pháp ăn dặm bé tự chỉ huy không được loại trừ: Phương pháp này sẽ gây ra một sự bừa bộn bởi bãi chiến trường bé tạo ra. Khi mới bắt đầu, trẻ có thể thấy khó khăn trong việc nhai với một số loại thức ăn cứng, dai như thịt - nguồn cung cấp sắt chủ yếu cho bé. Bé có thể bị hóc, nghẹn… Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng nên cho trẻ ăn các đồ ăn nghiền nhỏ trước tiên - đó là bước chuyển giao trong quá trình ăn dặm của bé.
SÁCH HƯỚNG DẪN PHƯƠNG PHÁP ĂN DẶM BÉ TỰ CHỈ HUY:
3. Ăn dặm kiểu Nhật là gì?
Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật đang rất được ưa chuộng lựa chọn tại nhiều nước trong đó có Việt Nam do những ưu điểm hợp lý và có cơ sở khoa học. Đặc điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật này:
Cho bé ăn thô đúng thời điểm: Trẻ ăn dặm kiểu Nhật bắt đầu làm quen với thức ăn ngay bằng cháo loãng qua rây nhuyễn tỷ lệ 1:10, không ăn bột. Các loại thức ăn khác như rau, thịt cũng được chế biến riêng không trộn lẫn với độ thô rất phù hợp.
Ăn riêng từng loại thức ăn: Một khay thức ăn của trẻ ăn dặm kiểu Nhật bao giờ cũng đảm bảo đủ ba nhóm thực phẩm: Tinh bột, vitamin và chất đạm theo tiêu chuẩn: vàng – đỏ – xanh. Những loại thực phẩm này chế biến riêng biệt, không trộn lẫn với nhau.
Để trẻ tập ăn nhạt , ăn dò từng loại thực phẩm từ rau củ đến thịt cá để làm quen dần.
Cho bé ăn trên ghế khi ăn, tuyệt đối không bé bế đi rong, không bật tivi.
Khi trẻ không muốn ăn nữa, cha mẹ tuyệt đối không thúc ép hay nhồi nhét bắt trẻ ăn.
Ưu điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật:
Trẻ có khả năng ăn thức ăn thô sớm hơn so những bé khác cùng tuổi được mẹ áp dụng phương pháp ăn dặm truyền thống.
Ăn riêng từng thức ăn sẽ giúp bé làm quen tốt với mùi vị của từng loại thực phẩm, không xảy ra tâm lý chán ăn, sợ ăn
Ăn dặm kiểu Nhật thường ăn nhạt hơn so với các phương pháp ăn dặm khác nên rất tốt cho thận của bé
Điều quan trọng nhất của ăn dặm kiểu Nhật là : Không gây áp lực, tâm lý sợ hãi khi đến bữa ăn cho trẻ vì không thúc ép trẻ ăn
Tạo cho bé thói quen ngồi ăn ngay từ bé sẽ giúp bé ăn được nhiều hơn, ăn nhanh và tập trung hơn.
Nhược điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật:
Tuy có nhiều ưu điểm tích cực nhưng phương pháp ăn dặm kiểu Nhật cũng có một số nhược điểm như bố mẹ sẽ phải mất rất nhiều thời gian công sức giai đoạn đầu tiện, dậy bé ngồi, dậy bé cách cầm thìa ngay từ khi còn nhỏ.
Ngoài ra việc chuẩn bị cho con từng món ăn riêng biệt cũng tốn tương đối nhiều thời gian cộng thêm công việc chế biến và bảo quản thức ăn cũng rất mất thời gian. Nếu xác định cho con ăn dặm theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật, mẹ Việt cần xác định và thu xếp tư tưởng cũng như sắp xếp thời gian biểu hợp lý.
Ba phương pháp ăn dặm trên đều có những ưu nhược điểm riêng, các mẹ áp dụng 1 cách khéo léo, vừa cho con ăn dặm vừa chú ý đến sự hợp tác và nhu cầu thực sự của trẻ.
SÁCH HƯỚNG DẪN PHƯƠNG PHÁP ĂN DẶM KIỂU NHẬT