Ăn gì cũng sẽ chết, người Việt Nam mắc ung thư nhanh nhất thế giới

Trong 15 năm trở lại đây, số người mắc bệnh ung thư ở Việt Nam tăng lên gấp đôi (từ 69.000 ca lên 150.00 ca bệnh) và dự kiến trong khoảng 5 năm tới, mỗi năm sẽ có thêm khoảng 200.000 mắc bệnh ung thư.

Chúng ta sẽ đối diện ra sao với thực tế này?

Bài phòng vấn GS Nguyễn Bá Đức, Phó Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam, nguyên Giám đốc Bệnh viện K sẽ giúp bạn giải đáp vấn đề này

PV: Thưa ông, ông lý giải thế nào về việc số người mắc bệnh ung thư tăng với tốc độ chóng mặt ở Việt Nam hiện nay?

GS.TS Nguyễn Bá Đức: Bệnh ung thư thì có rất nhiều nguyên nhân khác nhau. 80% nguyên nhân sinh ra ung thư là do môi trường bên ngoài (kết quả theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới)

Ở Việt Nam, đúng là có hiện tượng tăng bệnh ung thư rất nhanh thế giới. Những năm 1990, số lượng người mắc bệnh này rất thấp, khoảng 70.000 người/ năm, nhưng trong giai đoạn 2010-2015, con số này mỗi năm đã là khoảng 150 000 người.

Dự báo đến năm 2020, sẽ có khoảng 200.000 người mắc ung thư mới mỗi năm. Con số này cộng với số người đã mắc bệnh ung thư đang phải điều trị và số người đã khỏi bệnh ung thư thì con số thật khó tưởng tượng.

Nếu chúng ta nghiên cứu được các nguyên nhân sinh ung thư thì sẽ giảm được tỷ lệ mắc ung thư mới, ở đây là vấn đề an toàn thực phẩm và thuốc lá.

PV: Vâng, thưa ông, có tới 80% nguyên nhân gây ung thư là do môi trường bên ngoài. Cùng với những vụ việc chế biến, tiêu thụ thực phẩm bẩn độc liên tục bị phát hiện. Người dân phải làm gì để thoát khỏi hiểm hoạ mắc bệnh ung thư đang hiển hiện?

GS.TS Nguyễn Bá Đức: Ưu tiên hàng đầu hiện nay là phải làm sao để phòng bệnh đã, giảm được tỷ lệ mắc. Muốn vậy, phải ngăn chặn được các tác nhân gây ung thư.

Về việc ngăn chặn bệnh, các tác nhân sinh ung thư của chúng ta đã được phát hiện nhiều, đặc biệt là do hút thuốc lá. Vậy thì, phải làm tốt hơn nữa công tác phòng chống tác hại của thuốc lá, đặc biệt đối với phụ nữ và trẻ em.

Tiếp đến là vấn đề an toàn thực phẩm. Phải nói là, thực phẩm của chúng ta không an toàn tràn lan nhiều quá.

Chúng ta có thể thấy rằng, hiện nay, người dân còn nói, không biết ăn gì bởi ăn gì cũng chết. Có những câu nói hài hước, bi quan, thôi thì ăn thì chết về sau, không ăn thì sẽ chết ngay bây giờ, thôi thì... cứ ăn. Đó là một thực trạng. Ta phải làm tốt hơn nữa công tác an toàn vệ sinh thực phẩm.

Nhiều người cũng nói rằng, người Việt Nam chúng ta hiện đang đầu độc lẫn nhau. Ở đây phải xét đến vấn đề đạo đức xã hội. Toàn bộ xã hội phải lên tiếng mạnh mẽ hơn nữa, phải thay đổi được quan điểm vì lợi ích cá nhân mà bất chấp sức khoẻ của cộng đồng.

PV: Hiện nay, có các bộ, ban, nghành liên quan đến lĩnh vực này như Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên môi trường, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Công Thương... Ông nghĩ sao về trách nhiệm của các bộ này khi để cho người dân phải sống bất an với các hiểm hoạ như vậy?

GS.TS Nguyễn Bá Đức: Bộ Y tế quản lý về sức khoẻ cộng đồng nhưng thường là quản lý phần ngọn. Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn có vai trò rất quan trọng trong việc này, vì vấn đề lương thực, thực phẩm độc hại phải được quản lý nguồn gốc tốt hơn nữa. Bộ Tài nguyên môi trường cũng vậy với tình trạng xả thải gây ô nhiễm ra môi trường...

Cơ quan nào phải đứng ra chịu trách nhiệm chung thì tôi nghĩ - đó là Chính phủ. Tuy nhiên, tôi có nhắc ở trên, người Việt Nam đang tự đầu độc lẫn nhau. Vậy thì nếu các Bộ dù có đưa ra những chính sách tốt nhưng không chuyển nó thành hành động, đến từng người dân, từng gia đình phải có ý thức phòng bệnh, cho giống nòi dân tộc thì sẽ khó mà chống được căn bệnh này.

PV: Ông có thể cho biết những công nghệ y học tiến bộ cập nhật nhất của việc điều trị căn bệnh ung thư này trên thế giới và ở nước ta?

GS.TS Nguyễn Bá Đức: Những tiến bộ y học ở Việt Nam tương đối nhiều. Trước đây, phần lớn ung thư đều phát hiện ở giai đoạn cuối, do đó hầu hết các ca bệnh ung thư đều phát hiện ở giai đoạn 3-4, tỷ lệ khỏi rất thấp.

Nhưng hiện tai, số người mắc ung thư được phát hiện sớm hơn. Ví dụ như ung thư vú, có đến 70% chữa khỏi sau 5 năm điều trị. Đó là thành tựu rất ấn tượng.

Nhưng hiện nay, nhiều người sau khi chữa ung thư vẫn sống với gia đình thêm được nhiều năm. Có những người, vài chục năm sau khi chữa bệnh,  và đến khi chết thì họ chết vì bệnh khác chứ không phải ung thư.

Các nguyên nhân:

Thực phẩm bẩn chiếm 35%, Hút thuốc lá chiếm 30%, Di truyền chiếm 10%, khác: 15%