Các bệnh thường gặp trong mùa hè

Say nắng

Bệnh do nhiệt độ và ánh nắng mặt trời gây ra. Tia hồng ngoại có tác dụng sinh nhiệt, khi đi sâu qua các lớp da sẽ làm tăng nhiệt độ các dịch thể tại vùng đó và dẫn truyền vào sâu hơn nhờ tuần hoàn máu. Tác động sẽ cao nhất lúc giữa trưa, mặt trời ở đỉnh đầu. Nhiệt độ cao làm giãn mạch não, gây tăng áp lực sọ và dẫn đến nhức đầu, có thể kèm theo nôn mửa hay hôn mê, co giật do ức chế vỏ não.

Cần tránh say nắng bằng cách trang phục kín đáo khi ra ngoài. Ngoài ra, nên dùng một số thức ăn giúp cơ thể chống lại các ảnh hưởng của ánh nắng và chống sự oxy hóa như dưa hấu, dưa vàng... (giàu caroten), dầu đậu nành, hạt điều, hạt dẻ... (giàu vitamin E), trà xanh, trái cây tươi, rau cải xanh... (giàu vitamin C).

Rôm sảy

Xuất hiện do sự tăng cường hoạt động của các tuyến mồ hôi và tuyến nhầy để thải nhiệt, trong khi các lỗ chân lông bị bít tắc bởi chất bẩn. Tình trạng này gây viêm các nang tuyến chân lông; chúng lồi lên mặt da thành các bọc nước nhỏ, đỏ và ngứa ngáy. Cách xử trí rôm sảy chỉ đơn giản là tắm rửa sạch sẽ bằng xà phòng hay chanh; làm bớt ngứa bằng cách xoa thêm bột Talc sau khi tắm. Khi bệnh nặng hơn, có thể bôi các loại kem chống viêm chứa corticoide như eumovate, dermovate, temprosone...

Các bệnh da do nấm và ký sinh trùng

Nóng và ẩm thấp là điều kiện tốt cho các loại nấm (hắc lào, lang ben, nấm kẽ, nấm tóc, viêm nang lông) và ký sinh trùng trên da (ghẻ lở, chấy rận...) phát triển. Nó cũng kích hoạt các quá trình viêm da do dị ứng (chàm, eczema...). Để phòng tránh hoặc hạn chế bệnh, cần vệ sinh da sạch sẽ.

Nhiễm trùng, nhiễm độc đường tiêu hóa

Nhiệt độ cao rất thuận lợi cho sự thoái hóa thực phẩm và sự phát triển của các loại vi khuẩn, nấm nên thức ăn rất chóng hư hỏng. Trong mùa nắng, ruồi, muỗi, chuột, gián, kiến... cũng phát triển nhiều hơn nên càng dễ làm lây lan các mầm bệnh đường tiêu hóa (qua thực phẩm và nước uống). Mùa hè là mùa của ngộ độc thức ăn, của tả, lỵ, thương hàn..., gây nên những tổn thất rất lớn cả về sức khỏe lẫn kinh tế. Các tác nhân gây bệnh trong thực phẩm thường là E.Coli, Salmonella, Campylobacter, Listeria monocytogenes, Vibrio Cholerae và đôi khi cả virus bại liệt.

Để phòng bệnh, cần bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Các bệnh do côn trùng đốt

Sốt rét, sốt xuất huyết, viêm não, dịch hạch... là các bệnh gây dịch thường gặp trong mùa hè, lây truyền thông qua muỗi và các loại ve, mò, bọ chét... Sốt xuất huyết lây truyền chủ yếu qua muỗi Aedes Aegypti (đôi khi do cả Aedes Albopictus). Toàn cầu hiện có 2,5 tỷ người sống trong vùng có nguy cơ nhiễm bệnh và mỗi năm có 20-50 triệu người mắc, 24.000 người tử vong.

Tránh và tiêu diệt các loại côn trùng gây bệnh là cách đề phòng hữu hiệu các bệnh nguy hiểm nói trên.

Bệnh do súc vật cắn

Điển hình là bệnh dại. Virus dại khó tồn tại ngoài trời do bị bất hoạt bởi ánh sáng mặt trời và sự khô ráo, nhưng có thể sống vài tháng ở các tổ chức đông khô. Nó tồn tại trong nước bọt súc vật mắc bệnh rồi xâm nhập qua lớp da, niêm mạc người đã bị tổn thương, theo các dây thần kinh hướng tâm đi tới hệ thần kinh trung ương và sinh sản ở đó. Nó gây ra các tổn thương ở tủy sống, thân não và giải phóng ra ngoài chủ yếu qua nước bọt, nước tiểu. Thời gian ủ bệnh từ 4 ngày tới nhiều năm sau khi bị súc vật cắn hay liếm, thường là 2 - 3 tháng. Yếu tố này cũng phụ thuộc vào vị trí và kích thước, độ sâu của vết cắn.

Dịch hạch cũng là bệnh do súc vật cắn gây ra. Mầm bệnh là trực cầu khuẩn Yesinia pestis, rất độc. Vi khuẩn chịu được khô ráo và ánh sáng mặt trời trong vài giờ nhưng tồn tại rất lâu trên đất ẩm và nơi chôn cất các sinh vật mắc bệnh.

Khi bị súc vật cắn, cần rửa và sát trùng kỹ vết thương để tiêu diệt mầm bệnh; tiêm chủng vaccin phòng dại.