Cách dùng thuốc canxi 'đáng tiền' cho đa số người Việt đang lãng phí

Nếu tưởng loãng xương là bệnh mới có vào thời này thì bạn đã lầm. Bệnh đã hoành hành từ khi có khai niệm… bộ xương, nhưng bệnh sở dĩ được đề cập rất thường xuyên trong ít năm gần đây một phần vì thầy thuốc hiểu sâu hơn về căn bệnh này, một phần vì nhiều hãng thuốc, thực phẩm chức năng, thực phẩm ăn kiêng… đã và đang tìm cách “ăn theo” nên quảng cáo vô cùng rầm rộ. Thuốc chống loãng xương, cụ thể là thuốc chứa canxi, tất nhiên nhờ vào những điều đó mà trở thành món hàng bán chạy. Dùng thuốc thì không có gì là sai, đáng tiếc chỉ vì nhiều người vét túi mua thuốc nhưng chưa biết cách dùng sao cho đáng đồng tiền của những viên thuốc đó!

Mô xương có điểm độc đáo là luôn được tân trang bằng chất vôi. Loãng xương cũng như tên gọi của nó, là bệnh do chất vôi vì lý do nào đó bỗng rong chơi mải miết rồi thất thoát đâu đó khiến xương tầm phỗng như công trình bị rút ruột. Mất hết thì không, nhưng xương khi đó vì có chỗ dày chỗ mỏng không đều nên dễ đau và dễ gãy hơn! Việc cung cấp chất vôi để bù vào chỗ trống tất nhiên là rất cần thiết. Vấn đề là ở chỗ làm sao uống thuốc canxi mà vôi vào đến tận xương, vì nếu xưa nay thuận buồm xuôi gió thì đâu đến độ loãng xương.

Dùng canxi cần phải biết cách dùng sao cho đáng viên thuốc.

Muốn vậy bạn cần lưu ý vài điểm khi dùng thuốc:

- Nên dùng thuốc canxi có thêm sinh tố D vì sinh tố này thúc đẩy tiến trình hấp thu vôi qua màng ruột.

- Không nên dùng thuốc canxi chung với sữa vì sữa tương tranh với vôi nên hấp thụ lâu hơn.

- Không cần dùng thuốc canxi với liều cao vì độ hữu dụng không được bao nhiêu. Đừng quên là lượng canxi thừa nếu không vào xương ắt phải tích lũy ở đâu đó, chẳng hạn thành sỏi viên trong đường tiết niệu. Do đó, để an toàn song song với hiệu quả, nên dùng liều thấp nhưng dùng nhiều lần trong ngày.

- Đừng dùng thuốc canxi lúc bụng bị đói, nhất là trước khi đi ngủ vì lượng chất chua được bài tiết suốt đêm trong dạ dày sẽ gây cản trở tiến độ hấp thu chất vôi. Ngược lại, bạn nên dùng thuốc canxi giữa bữa ăn với khẩu phần càng nhiều rau cải càng tốt để mượn chất xơ trong thức ăn để giúp cho chất vôi xuống đến ruột non.

- Giảm tối đa thực phẩm có chứa nhiều phốtpho (P), như nước ngọt có ga, lạp xưởng, thịt xông khói…, trong lúc dùng thuốc canxi, ngoài ra thuốc lá, rượu bia, thuốc corticoid, là khắc tinh của chất vôi.

-Muốn canxi được giữ lại trong xương bạn cần phải vận động. Uống thuốc canxi mà không thể dục thể thao thì thà đừng uống tốt hơn.

Cũng đừng quên là thuốc canxi có thể làm mất đi tác dụng của một số thuốc về tim mạch và kháng sinh. Do đó, không nên dùng chung hay tốt nhất là dùng thuốc canxi thì nên uống cách các thuốc khác khoảng 2 tiếng đồng hồ.

Sau cùng, muốn thuốc canxi có hiệu quả tối ưu cần nhận định cho rõ vị trí của thuốc trong phác đồ điều trị.

Phát hiện và điều trị loãng xương tất nhiên là rất cần thiết. Nhưng trị loãng xương mà chỉ tập trung vào uống thuốc canxi lại là một sai lầm nghiêm trọng. Đáng tiếc vì tình trạng này lại đang phổ biến tại Việt Nam hiện nay. Chất vôi không thể vô cớ bỗng ra đi không lời từ biệt chúng ta. Phía sau căn bệnh loãng xương bao giờ cũng có tác động giấu mặt của rất nhiều yếu tố, trong số đó chiếm hàng đầu đó là hệ nội tiết, như ở người mãn kinh, rối loạn chức năng của tuyến giáp… Trị loãng xương mà bỏ quên hệ nội tiết chẳng khác nào chữa bệnh nội tạng bằng các loại thuốc ngoài da.

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng

Trung tâm Oxy cao áp TP HCM