Đừng cho con ăn dặm kiểu Nhật nếu chưa đọc bài viết này!

Tuy nhiên, ăn dặm kiểu Nhật cũng đòi hỏi sự kiên trì, khéo léo của các mẹ Việt. Đừng cho con ăn dặm theo kiểu Nhật nếu chưa đọc qua bài viết này nhé!

1. Ăn dặm kiểu Nhật là gì?

Kiểu ăn dặm Nhật là một trong những phương pháp ăn dặm được các mẹ Việt ưa chuộng thời gian gần đây. Khác với ăn dặm truyền thống, ăn dặm kiểu Nhật tập trung vào mục tiêu kích thích phát triển vị giác và tạo cảm giác ngon miệng cho trẻ, đồng thời bổ sung chất dinh dưỡng và DHA thông qua các loại rau củ, cá thịt giàu đạm.

Ăn dặm kiểu Nhật được các mẹ Việt ưa chuộng thời gian gần đây.

Mẹ lựa chọn phương pháp ăn dặm theo kiểu Nhật, trẻ sẽ được tự do ăn uống theo nhu cầu bản thân, được cảm nhận mùi vị của nhiều loại thực phẩm một cách riêng biệt với thực đơn phong phú và phát triển kỹ năng nhai - nuốt tùy theo từng giai đoạn. Đây là những ưu điểm nổi bật giúp ăn dặm kiểu Nhật trở thành lựa chọn phổ biến hơn so với cách ăn dặm truyền thống.

1.1. Thời điểm nên cho bé  bắt đầu ăn dặm 

Trẻ sơ sinh trước 6 tháng tuổi tiếp cận dinh dưỡng thông qua bú sữa mẹ hoàn toàn. Các bác sĩ Nhi khoa uy tín trên thế giới đều đưa ra lời khuyên là không nên bổ sung bất kì các chất nào ngoài sữa mẹ cho trẻ giai đoạn này.

Thời gian ăn dặm kiểu Nhật phổ biến của trẻ thường dao động trong khoảng 5 đến 6 tháng tùy thể trạng của từng trẻ. Vào thời gian này, cơ thể bé đã phát triển hoàn toàn khỏe mạnh, hệ tiêu hóa và bài tiết đã hoàn chỉnh. Do đó, bé có thể tiếp nhận thêm các chất dinh dưỡng khác bên cạnh việc bú mẹ. Cho bé làm quen với ăn dặm giai đoạn này sẽ giúp bé cảm nhận mùi vị thức ăn tốt hơn, đồng thời đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng của bé.

Bé ngồi vững là đã có thể bước vào giai đoạn ăn dặm.

Một số biểu hiện khi bé bắt đầu vào giao đoạn ăn dặm, các bé thường không chênh lệch nhau quá nhiều: 

• Trẻ sơ sinh thường có phản xạ ti mẹ bẩm sinh. Do đó, những tháng đầu nếu bạn đút thìa vào miệng trẻ, trẻ sẽ biểu hiện vô cùng khó chịu và nhè ra. Đến khoảng 5 hoặc 6 tháng, bé sẽ bắt đầu có hành vi ngậm hoặc cắn đồ chơi. Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy bé đã sẵn sàng để ăn dặm kiểu Nhật.
• Trẻ hứng thú với thức ăn của người lớn và đòi ăn. Quan sát thấy trẻ há miệng, chảy dãi hay vung vẩy tay trong bữa ăn là dấu hiệu trẻ đòi ăn.
• Trẻ đã có thể tự ngồi hoặc ngồi vững nếu bạn đỡ trẻ ngồi.

1.2. So sánh ăn dặm kiểu Nhật và ăn dặm truyền thống

Ăn dặm truyền thống giúp mẹ tiết kiệm thời gian.

Tác dụng phụ của ăn dặm truyền thống là bé biếng ăn.

Bé sẽ học được cách ăn uống tự lập với phương pháp ăn dặm kiểu Nhật.

Chế biến thức ăn dặm kiểu Nhật rất công phu và phức tạp.

1.3. Đặc điểm của phương pháp ăn dặm theo kiểu Nhật:
Không nấu chung các loại thực phẩm

Ăn dặm theo phong cách nhật thường chế biến riêng các nguyên liệu để giữ hương vị tự nhiên nhằm kích thích khả năng nhận biết của vị giác bé. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật qua các giai đoạn phát triển đều chú trọng các món ăn phong phú và đa dạng nhằm đảm bảo dinh dưỡng. Có thể kết hợp các nguyên liệu nhưng không phải các nguyên liệu khác chất, hiếm khi nấu và xay chung thực phẩm như ăn dặm truyền thống.

Ăn dặm kiểu Nhật tách riêng từng loại thực phẩm giúp bé cảm nhận hương vị.

Ăn nhiều nhất có thể trong 2 tháng đầu

Trong 2 tháng đầu, nhu cầu dinh dưỡng của bé khá cao. Thời gian này, số lượng thực phẩm bé có thể ăn vẫn còn bị giới hạn do khả năng nhai nuốt của bé chưa phát triển. Bạn nên sử dụng nhóm rau củ quả kết hợp với các loại cá thịt mềm để chế biến thức ăn cho bé. Hãy đảm bảo lượng thức ăn mỗi bữa ăn thỏa mãn nhu cầu dinh dưỡng của bé để bé có sự phát triển tốt nhất.

Ăn nhiều món hoặc nhiều bữa khác nhau

Ăn dặm kiểu Nhật thường tách các bữa ăn ra thành nhiều bữa phụ, mỗi bữa cách nhau 2 tiếng đồng hồ giúp trẻ có khả năng tiêu hóa lượng thức ăn của bữa ăn trước đó. Bạn nên canh thời gian vừa đủ để cho bé ăn thêm các bữa phụ như váng sữa, phô mai, trái cây để đảm bảo dinh dưỡng.

Có thể ăn nhiều món trong một bữa ăn dặm kiểu Nhật.

2. Chuẩn bị đầy đủ để bé có bữa ăn dặm tốt nhất

Trước khi thực hiện chế biến thực phẩm theo phương pháp ăn dặm theo kiểu Nhật, bạn cần lên thực đơn dựa trên thể trạng của bé. Hãy cân nhắc lựa chọn và mua các loại rau củ quả có lợi cho sức khỏe. Sử dụng các chế phẩm từ sữa như phô mai và sữa chua trong thức ăn cũng giúp trẻ tăng sức đề kháng với môi trường xung quanh.

Sau khi đã chuẩn bị các nguyên liệu, bạn nên mua các dụng cụ chế biến thức ăn để quá trình ăn dặm kiểu Nhật được đảm bảo vệ sinh.
Nồi ủ, nồi áp suất, cốc nấu cháo

Để thực hiện ăn dặm kiểu Nhật, bạn cần chuẩn bị các loại nồi ủ hoặc cốc nấu cháo tùy theo nhu cầu ăn uống của bé. Nên chọn các loại nồi có dung tích vừa phải, được làm từ chất liệu an toàn với sức khỏe con người.

Bạn có thể tham khảo một số loại nồi ủ, bình ủ cháo và cốc nấu cháo tiện lợi phổ biến trên thị trường hiện nay:

• Bình ủ cháo Relea 700ml: 235.000đ

Bình ủ cháo Relea đang được ưa chuộng trên thị trường.

• Nồi ủ cháo Khaluck KL 702 2 lít: 360.000đ
• Cốc nấu cháo và cơm nát Pigeon: 310.000đ
• Bộ nấu cháo và cơm nát Richell: 400.000đ

<iframe width='100%' height='230' lazyload data-original='https://shoptretho.com.vn/embed/A455893A51E7' frameborder='0' allowfullscreen></iframe>

Bộ dụng cụ ăn dặm kiểu Nhật cho bé

Bộ dụng cụ để phục vụ cho bé thường bao gồm khay chia ngăn, bộ bát thìa có nắp đậy, bộ thìa dĩa cán cong và cốc tập uống 3 giai đoạn. Đây là những vật dụng ăn dặm cần thiết khi chọn lựa phương pháp ăn dặm này, nó là một phương pháp ăn dặm đặc thù nên cần dụng vụ hỗ trợ đầy đủ.

Một số bộ dụng cụ ăn dặm kiểu Nhật tương đối được ưa chuộng hiện nay:

• Bộ ăn dặm toàn diện Richell: 1.550.000đ

Bộ ăn dặm toàn diện Richell.

• Bộ dụng cụ ăn dặm Combi: 950.000đ
• Bộ bát và cốc ăn dặm Edison: 775.000đ

Bộ chế biến ăn dặm

Bộ chế biến ăn dặm kiểu Nhật bao gồm bát và chày nghiền, dụng cụ vắt cam, dụng cụ mài và rây lọc. Ở giai đoạn đầu của quá trình ăn dặm, bạn nên sử dụng bộ chế biến để kiểm soát độ thô của cháo và thức ăn.

Bộ chế biến thức ăn dặm Pigeon.

Khi lựa chọn bộ chế biến ăn dặm, bạn nên tham khảo các sản phẩm đến từ các thương hiệu uy tín và chất lượng:

• Bộ chế biến ăn dặm Richell: 475.000đ
• Bộ chế biến ăn dặm Pigeon: 410.000đ
• Bộ chế biến ăn dặm Combi: 590.000đ

Ghế ăn dặm

Một trong những vật dụng cần thiết trong ăn dặm kiểu Nhật là ghế ăn dặm. Ghế ăn dặm có nhiều loại cho bạn lựa chọn: Ghế ăn dặm chân cao, ghế ăn dặm di động, ghế ăn dặm kiêm ghế tập ngồi hay ghế ăn dặm đa năng. Tùy theo nhu cầu sử dụng, bạn có thể lựa chọn các loại ghế ăn dặm khác nhau.

Ghế ăn dặm sẽ giúp bé có được thói quen ăn uống lành mạnh.

<iframe width='100%' height='230' lazyload data-original='https://shoptretho.com.vn/embed/84E4F11F57B5' frameborder='0' allowfullscreen></iframe>

Hãy tham khảo một số loại ghế ăn dặm thông dụng trên thị trường hiện nay:

• Ghế ăn dặm du lịch Aricare gấp gọn 4 mức: 460.000đ
• Ghế ăn dặm du lịch Mastela 1013: 350.000đ
• Ghế ăn dặm chân cao IKEA: 650.000Đ
• Ghế ăn dặm đa năng Aprica: 1.250.000đ

Yếm và hộp trữ đông

Yếm ăn dặm và bộ hộp trữ đông là các dụng cụ đi kèm mẹ nên mua nếu muốn theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật.

Yếm ăn dặm sẽ giúp hạn chế tình trạng vung vãi thức ăn, giúp quần áo của bé sạch sẽ trong quá trình ăn uống.

Bạn có thể lựa mua yếm máng silicon ăn dặm với giá 18.000đ hoặc yếm máng ăn dặm có giá 28.000đ.

Hộp trữ đông giúp cất giữ thức ăn.

Hộp trữ đông bạn nên chọn loại có nắp để giữ vệ sinh cho thực phẩm. Bạn có thể mua các loại hộp trữ đông có nhiều ngăn, nhiều khay nhỏ, tiện lợi để đựng nhiều loại thức ăn khác nhau.

3. Các giai đoạn thay đổi thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé

Trong hai tháng đầu, khi chế biến thức ăn cho bé, bạn nên chọn các loại rau củ dễ tiêu hóa và chế biến thức ăn mềm nhất có thể để hạn chế phản xạ nôn của bé. Hãy nghiền rau củ thật mịn để bé không bị nghẹn trong quá trình ăn.

Một số loại thực phẩm cơ bản bạn có thể sử dụng chế biến thức ăn cho bé giai đoạn này:

• Nhóm tinh bột: gạo, bánh mì, bún, miến, khoai lang, chuối, khoai tây, somen.
• Nhóm đạm: Đậu hũ, lòng đỏ trứng gà, cá, bột nếp, sữa chua, phô mai.
• Vitamin: Các loại cải như cải bó xôi, cải thảo, cải ngọt; rau củ như cà chua, cà rốt, bí ngô, bắp cải, củ cải; trái cây: táo, cam, dâu, lê, chuối.

Bé giai đoạn bắt đầu ăn dặm nên ăn rau củ quả.

Nếu bé không thích và không hợp tác, mẹ không nên ép. Hãy để bé có thời gian để tiếp nhận từ từ. Trong cách ăn dặm kiểu Nhật, không phải cứ ăn nhiều làm tốt, mà bé sẽ phát triển khả năng ăn và nhận biết mùi vị tốt nhất. Vì thế bạn có thể thử lại sau 2 đến 3 ngày và quan sát phản ứng của bé.

Mục đích của giai đoạn này là tập cho bé làm quen với thức ăn, cảm nhận hương vị thực phẩm và nuôi dưỡng phản xạ nuốt, do đó, bạn không nên quá đặt nặng vấn đề bé tăng cân hay không.

Giai đoạn 7-8 tháng

Ở giai đoạn này, bé đã ăn được thức ăn đặc và thô hơn so với thời kì trước. Tính chất của cách ăn dặm kiểu Nhật đã được các mẹ áp dụng khá chính xác, tuy là một phương pháp của nước ngoài nhưng nó vẫn có những điểm chung với kiểu ăn dặm truyền thống. Số lượng thực phẩm bé có thể ăn cũng đa dạng hơn. Bạn nên cho bé làm quen với các loại thức ăn có hương vị hỗn hợp bằng cách kết hợp các nhóm thực phẩm với nhau. Có thể tăng số lượng bữa trong ngày của bé lên 2 bữa/ ngày, mỗi bữa cách nhau 6- 8 tiếng để bé có thời gian hấp thu.

Khi bé được 7 tháng tuổi, nên bổ sung đạm trong chế độ ăn dặm kiểu Nhật.

Một số loại thực phẩm bé có thể ăn trong giai đoạn này:

• Nhóm tinh bột: Ngoài những loại thức ăn bé đã ăn được ở trên, bạn nên bổ sung một số thực phẩm khác như yến mạch, mỳ ống, các loại ngũ cốc.
• Nhóm đạm: các loại gan, thịt gà, lòng trắng trứng và đậu.
• Nhóm vitamin: Nấm.

Giai đoạn 9- 11 tháng

Trong giai đoạn này, ăn dặm kiểu Nhật hướng đến cho các bé các kĩ năng nhai nuốt và cách dùng các dụng cụ tập ăn. Khi bé đã cứng cáp hơn, bạn hãy tăng lượng thức ăn theo mỗi bữa để giúp bé có khả năng thích nghi trước khi bắt đầu chuyển sang một giai đoạn mới. Nên tăng độ thô của thức ăn để giúp bé học kỹ năng nhai và nuốt. Bạn hãy thử chế biến thức ăn theo dạng thanh để bé học được cách điều khiển tay để cầm nắm thức ăn. Việc này sẽ giúp bé dễ dàng học cách cầm muỗng đũa sau này.

Sử dụng hải sản khi bé tròn 9 tháng để đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng.

Bé đã có thể ăn thêm thịt heo, thịt bò và các loại hải sản. Hãy tập cho bé dần dần để tránh dị ứng nhé!

Giai đoạn 12-18 tháng

Giai đoạn này nhiều bé đã cai sữa và bắt đầu ăn nhiều bữa như người lớn.

Bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa khi bé tròn 1 tuổi.

Bạn nên bổ sung các bữa phụ cho bé (váng sữa, phô mai, trái cây, salad) bên cạnh 3 bữa chính. Nên cho bé uống thêm sữa tươi để đảm bảo lượng canxi.

4. Một số lưu ý khi lên thực đơn ăn dặm kiểu Nhật

Hạn chế gia vị và giữ hương vị tự nhiên của thực phẩm

Trước khi trẻ tròn 1 tuổi, các cơ quan tiêu hóa của trẻ vẫn chưa hoàn toàn phát triển hoàn thiện. Hệ bài tiết chưa thể đảm đương trách nhiệm thanh lọc các khoáng chất với liều lượng cao. Do đó, trong quá trình ăn dặm kiểu Nhật, mẹ nên hạn chế nêm muối hoặc nước mắm vào cháo cho trẻ.

Hạn chế nêm nếm gia vị vào đồ ăn của bé.

Từ 6 đến 12 tháng tuổi, trẻ nên được ăn nhạt hoàn toàn để cảm nhận mùi vị thức ăn trọn vẹn hơn. Nếu bạn có nhu cầu nêm nếm, hãy sử dụng các loại nước tương tách muối như Ofukuro hay Shoyo cho bé.

Chế biến thực đơn phong phú về sắc màu

Khi bé phát triển thị giác, nhu cầu ăn uống theo màu sắc của bé cũng tăng lên. Bạn nên sử dụng các nhóm rau củ quả theo mùa để tạo màu sắc bắt mắt cho bữa ăn, đồng thời bổ sung các khoáng chất có lợi cho sự phát triển của trẻ.

Món ăn có màu sắc bắt mắt sẽ kích thích sự hứng thú ăn uống của trẻ.

Một số loại rau củ quả bạn nên sử dụng để tạo màu sắc tự nhiên và an toàn là cà chua, cà rốt cho màu đỏ; các loại rau cho màu xanh; lòng đỏ trứng hoặc bí đỏ cho màu vàng; cá hoặc đậu thịt gà cho màu trắng.

Bé 9 tháng tuổi nên được cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn

Giai đoạn trẻ từ 6 đến 8 tháng, trẻ thường được cho ăn với một lượng nhỏ thức ăn để tập làm quen với hương vị và các loại thực phẩm. Ở thời kì này, số lượng thức ăn trẻ có thể ăn bị hạn chế bởi khả năng nhai và nuốt của trẻ vẫn chưa hoàn thiện. Tuy nhiên, khi trẻ bước vào tháng thứ 9, trẻ đã hoàn toàn có thể ăn ba bữa một ngày như người lớn. Lúc này, mẹ hãy cân nhắc việc đa dạng hóa thực đơn ăn dặm của bé nhé!

Nên cân bằng tinh bột, đạm và chất xơ trong chế độ ăn dặm của bé.

Nên cân bằng dinh dưỡng trong từng bữa ăn theo công thức: Thực phẩm chính (tinh bột) + thức ăn chính (chất đạm)+ thức ăn phụ (bổ sung vitamin/ khoáng chất) + canh hoặc súp. Bữa ăn nên được trình bày bắt mắt và nêm nếm hợp lý để kích thích khả năng ăn của trẻ. Sự trình bày và màu sắc trong cách ăn dặm kiểu nhật được các mẹ quan tâm và cũng là một điểm nhấn trong cách ăn dặm này.

Hạn chế sử dụng dầu mỡ khi nấu nướng 

Dầu mỡ là một trong những chất khó tiêu hóa. Quá nhiều dầu mỡ sẽ dẫn đến sự dư thừa chất béo và các loại axit amin khó hấp thụ, vì vậy bạn nên hạn chế thành phần này trong quá trình chế biến thức ăn. Nên hướng đến thực đơn cân bằng dinh dưỡng sử dụng phương pháp chế biến chủ yếu là luộc. Nếu cần bổ sung chất béo vào thực đơn ăn dặm kiểu Nhật, hãy dùng các loại dầu dành cho trẻ em như dầu óc chó, dầu mè, dầu olive. 

5. Thắc mắc của bố mẹ khi cho con ăn dặm theo kiểu Nhật

Có nên dùng bánh ăn dặm cho bé?

Trong quá trình ăn dặm kiểu Nhật, bạn nên bổ sung một số loại bánh ăn dặm cho bé để tăng hàm lượng chất dinh dưỡng. Nên sử dụng các loại bánh có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.

Bổ sung bánh ăn dặm cho bé vào các bữa phụ là một ý hay.

Một số loại bánh ăn dặm phổ biến hiện nay là bánh sao Gerber, bánh ăn dặm Nestle, bánh Meiji...

Baby food có tốt với bé hay không?

Trong trường hợp không thể chế biến thức ăn cho trẻ vào một thời gian nhất định, hãy sử dụng baby food. Các loại baby food đều đa dạng về hương vị và độ thô cho bạn dễ dàng chọn lựa. Sản phẩm Baby Foot có thể áp dụng trong các bữa ăn dặm kiểu Nhật, đây là một trong những nguyên liệu được sản xuất khá tự nhiên và an toàn.

Baby food là một lựa chọn ăn dặm thay thế nhanh gọn và tiện lợi.

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại thức ăn dặm chế biến sẵn phù hợp với nhu cầu ăn uống của bé từng giai đoạn khác nhau. Bạn hãy chọn loại thức ăn chế biến sẵn theo độ tuổi của bé để đảm bảo dinh dưỡng như:

• Bột ăn dặm Hipp: 35.000đ/ lọ hoặc 125.000đ/ gói 200g.
• Bột ăn dặm Nestle: 125.000đ/ gói 200g.
• Cháo ăn liền Kewpie: 65.000đ/ hũ 100g.
• Rau củ quả, trái cây nghiền Gerber: 35.000đ/ hũ 75g.

6.Lưu ý khi cho con ăn dặm

Mỗi trẻ luôn có nhu cầu ăn uống khác nhau và cách cảm nhận hương vị thức ăn riêng biệt. Hãy áp dụng thực đơn ăn dặm kiểu Nhật dựa trên nhu cầu và thể trạng của con để tạo cho bé hứng thú ăn uống.

Đừng sốt ruột

Bé luôn cảm nhận được những cảm xúc tiêu cực của người mẹ. Do đó, nếu mẹ sốt ruột trong quá trình cho bé ăn dặm theo kiểu Nhật, bé sẽ mất hứng thú ăn uống. Hãy bình tĩnh và dịu dàng với bé để bữa ăn của bé ngon miệng hơn.

Hãy cho bé ăn dặm theo nhu cầu.

Quan sát thái độ của trẻ

Hãy chú ý đến ngôn ngữ cơ thể của trẻ trong quá trình ăn dặm kiểu Nhật. Khơi gợi hứng thú của bé bằng những câu nói có tính tích cực như "Ngon quá con nhỉ!" hoặc ăn cùng bé nếu cần.

Cân bằng dinh dưỡng theo đơn vị 2-3 ngày

Mẹ nên thay đổi thực đơn ăn dặm cho bé ít nhất 2 đến 3 ngày một lần để đảm bảo dinh dưỡng. Sử dụng đa dạng các nguyên liệu sẽ giúp bé có được trải nghiệm ăn uống thú vị hơn.

Không so sánh bé với những trẻ khác

Bạn nên nhớ mỗi bé luôn phát triển theo một quá trình hoàn toàn khác nhau. Đừng quá lo lắng khi bé không tăng cân hoặc tăng cân quá chậm. Nếu bé vẫn khỏe và lanh lợi nghĩa là bé đang phát triển rất tốt rồi. Cách ăn dặm kiểu Nhật thường thấy bé không quá bụ bẫm như các bé khác nhưng việc đủ nhất đã được kiểm chứng nên các mẹ không nên lo lắng. 

Hãy khơi gợi hứng thú ăn uống ở trẻ.

Tạo niềm vui khi ăn uống cho bé

Nuôi dưỡng hứng thú ăn uống của bé bằng cách thay đổi các món ăn hàng ngày cũng như tạo bầu không khí tích cực cũng là một trong những lưu ý bạn cần nhớ. Nếu bé có hứng thú, bé sẽ luôn tự giác trong chuyện ăn uống và mẹ sẽ đỡ vất vả rất nhiều.

Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện hơn về ăn dặm kiểu Nhật. Hãy lựa chọn phương pháp ăn dặm thông minh để đảm bảo sức khỏe của con bạn!