Cần lưu ý những gì khi thai phụ đi sinh ngày lạnh giá

Sinh con vào mùa lạnh sẽ khiến các bà mẹ gặp nhiều khó khăn, bất tiện hơn so với mùa nóng. Trước tiên vào mùa đông, các mẹ cần lưu ý nhiều hơn trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh vì các bé sức đề kháng còn yếu, rất dễ bị nhiễm bệnh.

Bên cạnh đó, thời tiết lạnh khiến sinh hoạt của phụ nữ sau sinh cũng khó khăn, khả năng phục hồi giảm, nếu chăm sóc không chu đáo, cẩn thận nguy cơ nhiễm trùng có thể xảy ra. Kèm theo việc mắc các bệnh do thời tiết lạnh đem lại như cúm, đau họng, sẽ làm giảm sức đề kháng. Vì vậy, các mẹ sau sinh cần áp dụng cách chăm sóc khoa học, hợp lý từ việc ăn uống, nghỉ ngơi, xông tắm để giúp sức khỏe nhanh phục hồi.

Dưới đây là những lưu ý trong việc chăm sóc sức khỏe sau sinh cho những bà mẹ đi đẻ ngày lạnh với sự tư vấn của bác sĩ sản phụ khoa Trần Vũ Quang, hiện đang công tác tại bệnh viện Phụ sản Trung ương.

Lưu ý khi chăm sóc cho mẹ sau sinh

Vận động

Ngay sau sinh, các mẹ nên hạn chế vận động để các vết khâu tầng sinh môn hay vết mổ không bị căng giãn và mau hồi phục. Tránh thay đổi tư thế để cơ thể đột ngột nếu không dễ bị choáng ngất do huyết động không ổn định. Các mẹ sau khi sinh phải chịu mất lượng máu trong cơ thể khá nhiều nên đó lý do huyết động không ổn định.

Vệ sinh cơ thể

Việc vệ sinh trong thời tiết giá rét đúng là một cực hình nhưng các mẹ tuyệt đối không được lơ là. Trong những giờ đầu sau sinh, sản phụ nên được vệ sinh cơ thể bằng cách dùng khăn ấm lau nhẹ nhàng  toàn bộ bề mặt da cơ thể trừ khu vực vùng kín. Thời gian kiêng tắm gội trong những ngày đầu sau sinh vào mùa đông sẽ kéo dài hơn so với mùa hè. Trung bình 5 ngày sau sinh mới nên tắm gội. Tuy nhiền nên tắm nhanh chỉ từ 5-10 phút ở nơi kín gió tránh lạnh và mặc đồ ấm nhanh chóng ngay sau khi tắm.

Những giờ đầu sau sinh, sản phụ sẽ được vệ sinh tầng sinh môn bằng nước muối sinh lý và dung dịch sát trùng nên bạn hạn chế đụng chạm vào khu vực có chỉ khâu để tránh nhiễm trùng. Tại vùng kín ngay lúc này, do cơ tử cung co bóp nên sản dịch sẽ ra khá nhiều (khoảng trên dưới 100ml) và có màu đỏ sẫm. Lúc này bạn nên đóng bỉm to. Nếu sản dịch ra quá nhiều và nhanh hoặc lẫn máu đỏ tươi thì phải báo ngay cho bác sĩ khám kiểm tra để tránh trường hợp băng huyết sau sinh. Ngược lại, nếu sản dịch ra rất ít hoặc không có thì lưu ý có thể bị bế sản dịch. Những ngày sau có thể dùng bằng vệ sinh để theo dõi lượng sản dịch.

Những ngày sau sinh, các mẹ cần vệ sinh âm hộ 3 lần/ ngày. Dùng nước đun sôi để nguội và nên dùng nước ấm trong những ngày lạnh. Trong trường hợp sản dịch ra nhiều thì có thể vệ sinh nhiều hơn cho sạch sẽ.

Giữ ấm cơ thể

Điều quan trọng nhất khi sinh con vào mùa đông lạnh đó là sản phụ phải được giữ ấm thật tốt. Trong phòng nên có hệ thống sưởi ấm tốt nhưng không gây ra các khi độc hại như từ sưởi ấm bằng than, chất đốt có mùi độc ( xăng, cồn, nến,...)

Phòng không được quá kín hoặc mặc quần áo quá nhiều lớp, chật sẽ làm cơ thể bị khó thở, ngột và khó sinh hoạt.

Chế độ ăn uống

Mẹ sau sinh nên tránh các độ ăn mặn hoặc có vị đậm mùi sẽ ảnh hướng mùi vị sữa của bé. Không dùng các thực phẩm lạnh ít nhất 6 tuần sau khi sinh. Tránh dùng các loại thuốc, thức ăn có chất kích thích (rượu, bia,thuốc lá...), tránh đồ dễ kích ứng như đồ hải sản .

Cách kích sữa nhanh về

Bên cạnh việc chăm sóc cơ thể sản phụ thì làm thế nào để sữa nhanh về cũng là vấn đề được nhiều bà mẹ quan tâm. Bác sĩ Quang đã gợi ý những phương pháp kích sữa dưới đây.

- Cho con bú ngay sau sinh : Ngay sau khi sin,h ngoài việc vệ sinh xong mẹ và con thì ngay lập tức phải cho bé tập bú ngay dù bầu vú chưa có sữa hoặc rất ít sữa. Vì với động tác mút sữa sẽ kích thích các tuyến sữa xuống nhanh hơn.

- Massage bầu vú: Kết hợp sử dụng vật chướm ấm (cơm nắm, túi chườm,...) xung quanh bầu ngực, mỗi lần từ 5-10 phút. Nhiều lần trong ngày để tránh tắc tia sữa. Làm nhiều ngày liên tục sau khi sinh.

- Cho bé bú đúng cách: Để miệng trẻ ngậm đầy núm vú và ôm giữ cơ thể trẻ sát với mẹ, sao cho mũi trẻ áp vào vú mẹ, mũi trẻ và cằm tạo thành một đường thẳng hướng xuống dưới. Lúc đầu, khi vú đang căng đầy, nhiều sữa đầu (lỏng, giống như sữa đã lấy hết kem) trẻ mút mạnh, nuốt rồi nghỉ, cứ theo nhịp đó, sau đó vú mẹ mềm hơn, bắt đầu có sữa sau (giàu chất béo, rất tốt để trẻ tăng cân và giúp não phát triển) thì để trẻ bú từ tốn hơn.

- Đảm bảo dinh dưỡng cho mẹ: Chế độ ăn phải đầy đủ, đa dạng các món ăn và thành phần (đạm, trái cây, sữa, tinh bột,...). Đặc biệt, mẹ sau sinh phải uống nhiều nước (ấm, nóng), ngoài ra có thể uống kèm lá đinh lăng, chè vằng để kích thích sữa.

- Giữ tinh thần thoải mái: Vấn đề này cần được chồng và gia đình lưu ý. Sau sinh là giai đoạn cực kỳ nhạy cảm, sản phụ rất dễ bị trầm cảm, mệt mỏi , xuống tinh thần. Người thân cần ân cần, an ủi, động viên giúp sản phụ vượt qua giai đoạn này. Khi tinh thần vui vẻ, hạnh phúc  nghỉ ngơi được và ngủ đủ sẽ giúp lượng sữa tốt hơn.

- Ngủ đủ giấc: Mẹ sau sinh nên tranh thủ lúc nào không cho bé bú và phải ngủ được nhiều nhất có thể.

- Thay đổi bầu vú khi chưa hết có thể ảnh hưởng đến sự tiết sữa. Khi mẹ ít sữa, cần cho trẻ bú cạn một bên rồi mới chuyển sang bầu vú kia. Và lần cho bú sau, bắt đầu với bầu vú đã có thời gian hồi phục lâu hơn.

Lưu ý đặc biệt cho mẹ sinh mổ

Cách chăm sóc cho sản phụ sau sinh mổ gần như không khác mấy với người sinh thường. Chỉ khác là cần lưu ý vệ sinh vùng vết mổ cẩn thận hơn. Trong 5 ngày đầu sau sinh, mẹ nên kiêng nước rửa vào vùng vết mổ mà chỉ được vệ sinh bằng nước muối sinh lý và dung dịch sát trùng mà nhân viên y tế có chuyên môn làm. Từ những ngày về sau, bạn cần vệ sinh cẩn thận, để khô ráo giúp mau lành vết mổ. Lưu ý vết khâu chỉ tiêu hay không tiêu sẽ có sự khác nhau về lịch cắt chỉ nên cần yêu cầu sự tư vấn từ bác sĩ.