Cây "đinh lăng" có tác dụng chữa tắc sữa và bồi bổ sức khỏe sau sinh.

Trong rễ có glucozit, alcaloit, saponin triterpen, flavonoit tanin và 13 loại axit amin trong đó có lyzin, xystein, methionin là những axit amin không thể thay thế được. Vitamin B1 trong thân và lá cũng có nhưng ít hơn.

Theo y học cổ truyền, rễ đinh lăng có vị ngọt, hơi đắng, tính mát có tác dụng thông huyết mạch, bồi bổ khí huyết, lá có vị đắng, tính mát có tác dụng giải độc thức ăn, chống dị ứng, chữa ho ra máu, kiết lỵ. Nói chung, ngoài tác dụng lương huyết và giải độc thức ăn, những tính chất khác của đinh lăng gần giống như nhân sâm.

Cách làm: Dùng 150-200g lá đinh lăng tươi, nấu sôi khoảng 200 ml nước. Cho tất cả lá đinh lăng vào nồi, đậy nắp lại, sau vài phút, mở nắp và đảo qua đảo lại vài lần. Sau 5- 7 phút, chắt ra để uống nước đầu tiên, đổ tiếp thêm khoảng 200 ml nước vào để nấu sôi lại nước thứ hai để uống. Tương tự như với lá, bạn cũng có thể dùng rễ đinh lăng để sắc uống cũng rất tốt, cách làm với rễ là sau khi đào rễ về cần rửa sạch đất cát, thái nhỏ rồi phơi, hay sấy khô. Cũng có thể tẩm thêm rượu, gừng và sao cho thơm, đóng trong lọ kín để dành, mỗi ngày 10-15gr cho vào bình hãm với nước sôi như hãm trà, uống nhiều lần trong ngày. Nên chọn loại rễ cây nhiều tuổi, ít nhất từ 3 năm trở lên để đạt được tác dụng cao.

Hoặc chế biến các món ăn bồi bổ bằng lá đinh lăng và thịt: lấy 200g lá đinh lăng rửa sạch, khi canh thịt nấu sôi cho đinh lăng đun vừa chín tới, ăn nóng, giúp cơ thể sảng khoái, đẩy các độc tố ra ngoài.

Bên cạnh tác dụng bồi bổ cơ thể, cây đinh lăng còn có rất nhiều tác dụng như an thần, làm tăng tác dụng của thuốc chống sốt rét, chữa ho, thông tiểu và chữa kiết lỵ, giúp vết thương mau lành, đặc biệt là chữa tắc tia sữa ở sản phụ mới sinh. Bài thuốc chữa tắc tia sữa ở sản phụ như sau: Rễ đinh lăng 40g, gừng tươi 3 lát, đổ 500ml nước sắc còn 250 ml. Chia làm 2 lần uống trong ngày. Uống ngay khi thuốc còn nóng, uống 1-2 ngày sẽ thấy ngay hiệu quả.

Ngoài ra, theo Y học cổ truyền, Hải Thượng Lãn Ông đã dùng rễ Đinh lăng sao vàng, sắc cho phụ nữ uống sau khi đẻ để chống bệnh đau dạ con và làm tăng tiết sữa. Tuy nhiên rễ đinh lăng nếu dùng quá nhiều sẽ gây hiện tượng say và mệt mỏi, nên mỗi liều dùng, đối với rễ đinh lăng đã sao khô, chỉ lên dùng từ 5-10g cho mỗi lần sắc, và chỉ nên dùng 40-50g đối với rễ tươi.

Đặc biệt, các mẹ cần lưu ý, chỉ dùng các bộ phận của cây đinh lăng lá kép 3 lần xẻ lông chim, loại cây nhỏ, chỉ cao tầm 0,8m-1,5m, sống lâu năm. Các loại đinh lăng lá tròn, đinh lăng trổ...không có tác dụng làm thuốc.

Đinh lăng trước đây chỉ được người dân biết đến như 1 loại cây cảnh hay dùng để trang trí trong nhà, ngày nay, đinh lăng không những được người dân sử dụng như 1cây rau được ưa dùng, mà đinh lăng còn là một vị thuốc nam có tính năng chống dị ứng, giải độc thức ăn, chống mệt mỏi và làm tăng sức dẻo dai của cơ thể, đặc biệt rất tốt cho sản phụ cần bồi bổ và phục hồi sau sinh.

Ngày xưa, nhân dân thường lấy lá non của cây đinh lăng để ăn gỏi cá nên còn gọi là cây gỏi cá, thuộc họNgũ gia bì. Đinh lăng là cây gỗ nhỏ, cao 0,8 - 1,5m, thân nhẵn không có gai và phân nhánh nhiều. Lá kép 3 lần xẻ lông chim, dài 20-40cm. Phiến lá kép có thùy sâu và mép có răng cưa không đều. Vò ra lá có mùi thơm. Cụm hoa là một khối hình chùy ngắn, gồm nhiều tán đơn hợp lại. Mỗi tán mang nhiều hoa nhỏ có cuống ngắn. Hoa 5 cánh trắng hình trứng, dài 2mm có 5 nhị với chỉ nhị ngắn và mảnh, bầu dưới có 2 ô có rìa trắng nhạt. Quả dẹt màu trắng bạc dài 3-4mm, dày 1mm, mang vòi tồn tại.